سندرم شکست جراحی کمر یا Failed back surgery syndrome اشاره به درد کمری دارد که در بیمارانی ایجاد می‌شود که عمل جراحی برروی کمر آنها انجام شده ولی به نتایج مطلوب نرسیده و بازهم درد ، محدودیت حرکتی و مشکلات همراه با آن همچنان ادامه دارد.
در بسیاری موارد ام آر آی (باتزریق) و اپیدوروسکوپی می‌تواند ایجاد بافت همبند و چسبندگی را در محل جراحی و برش نشان دهد که عامل دردهای پس از عمل و تحریک رشته های عصبی می باشد با این وجود دلایل مختلف می‌تواند با موفقیت‌آمیز نبودن این جراحی ارتباط داشته باشد لذا به همین دلیل است که باید عمل جراحی باز را به عنوان آخرین راهکار در نظر گرفت.
دلایل ایجاد درد و ناراحتی پس از جراحی کمر ناموفق
عوامل مهم تاثیرگذار بر بازگشت درد و ناراحتی پس از جراحی ستون فقرات به شرح زیر هستند:
- عود مجدد دیسک کمر : در این حالت برعکس چسبندگی ها که به صورت تدریجی نمایان می‌شود، علائم عود فتق دیسک به صورت ناگهانی ظاهر می‌شوند.
- اشتباهات تکنیکی در طول عمل جراحی ستون فقرات : برای مثال در این رابطه می‌توان به عدم جراحی یک بخش از فتق دیسک یا یک تکه استخوان که باعث وارد شدن فشار به عصب می‌شود، اشاره کرد. در هر دو حالت، فشار وارد شده به ریشه عصب می‌تواند باعث ایجاد درد و ناراحتی پس از عمل جراحی شود.
- نامناسب بودن عمل جراحی کمر برای فرد و عدم تشخیص مناسب این شرایط توسط پزشک
- وارد شدن فشار به یک عصب در ناحیه ستون فقرات
- ایجاد بافت زخم
- بهم خوردن دینامیک و پایداری ساختمان فقرات : دراین حالت توزیع نیرو و فشار در ستون فقرات بهم خورده و موجب فشار بیش از حد به مفاصل گشته که نتیجه آن به شکل موارد زیر خواهد بود:
۱٫ ایجاد مشکل برای حرکت‌های مفصل
۲٫ تغییر شرایط مفصل
۳٫ تخریب و وارد شدن آسیب به مفصل فاست
۴٫ تخریب مفصل خاجی خاصره ای یا ساکروایلیاک
علائم مربوط به سندرم جراحی کمر ناموفق
علائم عادی مربوط به سندرم جراحی کمر ناموفق شامل درد و ناراحتی در ناحیه کمر و یا پاها است. علاوه بر این بیماران ممکن است با درد شدید، احساس سوزش، سوختگی یا درد به صورت تیر کشیدن در پاها مواجه شوند.
معاینه وضعیت بیمار و تشخیص مشکل
به منظور معاینه وضعیت بیمار سابقه درمانی وی بررسی شده و به‌طور خاص نوع جراحی انجام شده بر روی بیمار و علت انجام آن مورد توجه قرار می‌گیرد. در ادامه نتایج عمل جراحی و نحوه تغییر علائم مشکل پس از عمل جراحی بررسی می‌شود. در این شرایط پزشک ممکن است از معاینات فیزیکی نیز استفاده کرده و از بیمار بخواهد از محل آسیب دیدگی عکس رادیولوژی، اسکن ام آر آی، یا سی تی اسکن تهیه کند.
روش‌های درمان برای سندرم جراحی کمر ناموفق
در سندرم شکست جراحی کمر الگوی مشخص برای ایجاد آن وجود ندارد. در حقیقت هر بیمار دارای شرایط منحصر به فرد است و به همین خاطر برنامه درمان طراحی شده برای بیمار به شرایط و موقعیت خاص وی بستگی دارد.
۱) اقدامات کمتر تهاجمی کلینیک درد برای درمان درد کمر بعد از جراحی دیسک کمر :
· کودال نوروپلاستی :
کودال نوروپلاستی چیست ؟ از بین بردن چسبندگی های داخل کانال نخاعی، بدون بیهوشی و برش جراحی با کمک کاتتر RACZ در این روش، بیش از ۷۰ درصد بهبود در علایم بیماران مشاهده می‌شود.
از جمله اقدامات دیگر برای بهبود درد کمر بعد از جراحی های باز:
· تحریک طناب نخاعی با کمک (scs)
· انجام نور و لیز با امواج رادیو فرکوئنسی بوسیلهRCA
۲) درمانهای غیر تهاجمی :
روش های درمان قابل استفاده به این منظور به شرح زیر هستند:
دارو درمانی
تزریق دارو
بلوک های عصبی
پرولوتراپی
تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت
فیزیوتراپی
درمان دستی
حرکت های ورزشی کششی.
نکته مهم :
برای درمان دردهای باقیمانده از عمل اول ، روش های اثربخش غیر جراحی از جمله عمل های اینترونشنال درد برای باز کردن چسبندگی‌ها وجود دارد و جراحی باز همیشه آخرین گام درمان است و نیز باید به این نکته توجه داشت که در بیمارانی که بیش از یک بار تحت عمل جراحی باز کمر قرار می‌گیرند، شیوع چسبندگی‌های داخل کانال نخاع چند برابر افزایش می‌یابد، بطوریکه شیوع آن در عمل دوم به بیش از ۵۰ درصد میرسد. اصولا همیشه میزان موفقیت جراحی بعدی در کنترل درد از جراحی اولیه کمتر میباشد.
