در سفره هفت سین سمنو نماد قدرت و سمبل خیر و برکت است. پخت سمنو قدمتی به اندازه تاریخ دارد و در اعیاد و مراسم مذهبی و ملی کشورهای مختلف از جمله جمهوری آذربایجان،قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان پخته می‌شود.
تاجیک‌ها و افغانستانی‌ها به سمنو «سمنک» می‌گویند. شاید برایتان جالب باشد که فنلاندی‌ها هم سمنو می‌پزند و به آن «ممی» می‌گویند. اهالی دَرَق در خراسان شمالی در ماه اسفند مراسم مفصل سمنو پزان دارند و این سمنو عمدتا به کشورهای اروپایی، عربی و شرق آسیا صادر می‌شود که شاید کمتر کسی از آن اطلاع داشته باشد.
عید نوروز اداب و مراسم خاصی دارد که در این میان می توان به نکات مهم در خانه تکانی و انداختن سفره هفت سین اشاره کرد. حالا وقت آن است که پخت سمنو را هم یاد بگیریم و در سفره هفت سین امسال، از سمنو خانگی استفاده کنیم. پس با مجله اینترنتی خرید ناب همراه باشید.
مواد لازم جهت تهیه سمنو:
- جوانه گندم ۱ کیلوگرم
- آرد سبوس دار (آرد سنگک) ۲ کیلوگرم
- آب ۵ لیتر
تمیز کردن گندم سمنو و شستن آن
در شروع آموزش یک نکته کلیدی را باید مطرح نمود و آن هم این است که سمنوهایی که از بیرون می خریم اغلب شکر دارند ولی در پخت خانگی سمنو نیاز به شکر نیست. چرا که زمانی که گندم جوانه می‌زند شیرین می‌شود. علت آن هم این است که در فرایند جوانه زدن گندم نشاسته به قند مالتوز تبدیل می شود.
بعد از دانستن این نکته مهم و اساسی، گندم ها سالم را به خوبی تمیز کرده و با آب سرد بشورید.
سبز کردن گندم‌ها برای سمنو
زمانی که گندم ها را به خوبی شستیم، آنها را درون ظرفی مناسب ریخته و روی گندم ها مقداری آب اضافه می کنیم.
آب باید به مقدار۲ بند انگشت روی گندم قرار بگیرد و به مدت ۴۸ ساعت در جای خنک و کم نور گذاشته شود.
لازم به ذکر است که باید در این ۴۸ ساعت، روزانه دو مرتبه آب گندم را عوض کنیم. بعد از این دو روز شاهد جوانه زدن گندم ها هستیم.
اینک زمان آن رسیده که گندم‌های جوانه زده را به مدت ۱ شبانه روز در یک پارچه مرطوب تمیز بریزیم و پارچه را در آبکش قرار دهیم تا دانه‌های گندم کمی ریشه بزنند. در تمام این ۲۴ ساعت باید پارچه را با اسپری آب نمدار کرد.
مجله اینترنتی خرید ناب تاکید می کند که صرفا نمدار شود و کاملا خیس و پر آب نشود چون باعث گندیده شدن گندم می شود.
قرار دادن گندم‌ها در آبکش
بعد از آن که ۲۴ ساعت را گذراندیم، گندم‌ها را در یک آبکش می ریزیم. گندم‌ها نباید روی هم انباشته شوند. بهتر است ارتفاع گندم‌ها در آبکش ۲ سانتی‌متر باشد.
آماده کردن گندم‌ها برای سمنو
گندم‌ها را باید با فشار ملایم آب شست. فشار آب نباید زیاد باشد چون جوانه‌ها آسیب می‌بینند. حالا گندم‌ها را در همان آبکش نگه داشته و روی آنها یک پارچه تنظیف مرطوب می کشیم. این پارچه باید همیشه مرطوب باشد. گندم‌های جوانه زده باید ۲ الی ۳ روز در این حالت باقی بمانند.
در این مدت چند بار روی پارچه تنظیف آب می گیریم تا پارچه بوی نامطبوع نگیرد. زمانی که جوانه‌ها قد کشیده ولی هنوز از پارچه تنظیف بیرون نیامد آماده هستند. یادتان باشد اگر گندم‌ها خیلی سبز و بلند شوند و از پارچه تنظیف بیرون بیایند سمنو تلخ و شیرینی آن کم می‌شود. همین‌که گندم‌ها شکفته شوند و جوانه بزنند کافی است.
در این مرحله جوانه‌ها را زیر شیر آب گرفته، خوب می شوریم و سپس گندم‌های سبز شده را تکه تکه می کنیم. در مرحله بعد کم‌کم گندم‌های جوانه زده را همراه با مقدار کمی آب گرم در مخلوط کن ریخته تا خوب میکس شوند.
مرحله آخر
به قسمت انتهایی پخت سمنو رسیدیم و حالا گندم هایی که میکس کردیم را داخل پارچه ای که تمیز است و برای صافی انتخاب کردیم، می ریزیم و آن را محکم فشار می دهیم تا اصطلاحا شیره آن گرفته و خارج شود.
شیره گندم خارج شده را کم کم به روی آرد گندم یا آرد سنگک می ریزیم و خوب مخلوط می کنیم. توجه داشته باشید که اگر گوله شد از الک یا صافی ردش کنیم تا مشکل حل شود.
حالا مواد فوق را به همراه ۵ لیوان آب در ظرف روحی یا مسی روی حرارت متوسط بگذارید و مدام هم می زنیم. وقتی مخلوط به حالت جوش رسید حرارت را کم می کنیم و هر از گاهی هم می زنیم تا ته نگیرد و غلیظ شود.
وقتی غلظت سمنو مثل فرنی شد زیر قابلمه شعله پخش کن گذاشته و در قابلمه را با دم کنی می پوشانیم. این کار برای بهتر شدن رنگ سمنو است و سمنو خوشرنگ می‌شود. اجازه بدهید برای یک ساعت سمنو دم بکشد. در این فاصله دو یا سه بار سمنو را هم می زنیم تا ته نگیرد. در نیم ساعت پایانی پخت طبق یک فلسفه قدیمی چند عدد بادام یا گردو را با پوست داخل سمنو می ریزیم.
خواص سمنو در طب سنتی
- سمنو حاوی موادی مانند سلنیوم، فسفر، روی، آهن، مس و انواع ویتامین‌های K ،E ،A و گروه ویتامین‌های B۱۲,B۸, B۵, B۳, B۱ است.
- مصرف سمنو باعث تقویت عمومی بدن بویژه استخوان‌ها می‌شود زیرا سمنو سرشار از کلسیم و پتاسیم است و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.
- سمنو سرشار از آنتی‌اکسیدان است به همین دلیل مصرف آن سبب کاهش سرطان خواهد شد.
- مواد مغذی موجود در سمنو به رشد جسمی و ذهنی کودکان و تقویت استخوان‌های کودک کمک می‌کند.
- فیبر بالای سمنو سبب شده است که این غذای مقوی برای لاغری مفید باشد اما افراد چاق نباید در مصرف سمنو افراط کنند.
- سمنو حاوی آهن، اسید فولیک و ویتامین‌های گروه B است و برای خون سازی و تنظیم هورمون‌ها مفید بوده و می‌تواند در رفع خستگی تأثیر گذار باشد.
- ویتامین C و E موجود در سمنو به شادابی پوست کمک می‌کند و سبب جوان سازی پوست خواهد شد.
- ویتامین‌های گروه B موجود در سمنو و اسید فولیک موجود در آن نیز به پرپشت شدن موها کمک می‌کند.
کالری سمنو
هر ۱۰۰ گرم سمنو سیصد گرم کالری، ۶/۰ گرم پروتئین و ۵۲ گرم کربوهیدرات دارد.
سمنو در بارداری
مصرف سمنو برای زنان باردار به خصوص در سه ماه اول بارداری بسیار مفید است و از نقص سیستم عصبی جنین پیشگیری می‌کند. سمنو همچنین باعث رشد بهتر جنین و تقویت استخوان‌های آن می‌شود. از آنجا که سمنو سرشار از آهن است، مصرف آن برای درمان کم خونی خانم‌های باردار مفید است. از دیگر فواید سمنو می‌توان به درمان یبوست، بهبود سختی زایمان، جلوگیری از نازایی، افزایش شیر مادران شیرده و تقویت نوزادان اشاره کرد.
سخن پایانی
مجله اینترنتی خرید ناب پیشنهاد می کند غیر از سفره هفت سین، بهتر است پخت سمنو که هم شیرینی متعادلی دارد و هم بدون اضافه کردن شکر یک میان وعده مقوی و سالم به خصوص برای کودکان و زنان باردار است را امتحان کنید و از دست پخت خود لذت ببرید.
