کوهنوردی به همان اندازهای که به نظر میرسد دشوار است. اما مقابله با رشته کوههای خطرناک در منطقهی مرگ تنها یک روز عادی در دنیای کوهنوردان حرفهای است.
کوهنوردان انسان هایی صبور، متفکر و باهوش هستند که با تلاش و مهارت خود به فتح خطرناکترین رشته کوه های جهان می پردازند که امروز در این مقاله از سری مقالات مجله اینترنتی خرید ناب به برترین کوهنوردان ایرانی خواهیم پرداخت.
کوهنورد کیست؟
کوهنورد، مانند یک کوه استوار و مستحکم است و روح و قلبش با طبیعت بکر اخت خواهند گرفت. کوهنوردان پیمایش طولانی مدت به انواع کوه و قله ها را تجربه خواهند کرد و مانند کوه یک تماما خستگی ناپذیر هستند. کوهنوردان به ارتفاعات بالاتر از ۱۸۰۰ متر از سطح آب های آزاد و ارتفاعات ۱۸۰۰ تا ۳۰۰۰ متر را پیمایش می کنند و نام یک کوهنورد را کسب خواهند کرد.
محمود اجل
محمود اجل در سال ۱۲۸۱ در شهر همدان متولدبود. در سن هفت سالگی در سال ۱۲۸۸همراه پدرش به قلّه الوند صعود کرد . با این صعود چنان عشق و علاقه و شوری در او پدیدار شد که مدت پنجاه و پنج سال ( تا زمانی که توان کوه رفتن داشت ) به کوهنوردی ادامه داد. زنده یاد محمود اجل اولین کوهنورد کلاسیک همدان و از اولین کوهنوردان نامی کشور بود. او کوهنوردی نوین و فنی و علمی را در ایران شروع نمودند. اساتید بزرگ کوهنوردی ایران : کاظم گیلان پور ، جلیل کتیبه ای ، کیغام میناسیان و محمود اجل پایه کوهنوردی نوین ایران را بنا نهادند. اولین صعود بر روی کوه های بزرگ کشور از جمله دماوند ، علم کوه ، اشترانکوه ، دنا ، زردکوه ، … را داشتند. با گزارشات جالب و ارزنده خود راه را برای کوهنوردان جوان آن زمان گشودند. وی در سال ۱۳۶۲ در اثر بیماری درگذشت.
فرخ رحمدل
فرخ رحمدل، از اسطوره های کوهنوردی ایران. متولد ۱۳۰۲، درگذشت ۱۳۹۷، تهران. رحمدل در سال ۱۳۲۰ به باشگاه کوهنوردی نیرو و راستی پیوست که مدیریت آنرا منوچهر مهران بر عهده داشت. در سال ۱۳۳۰ بود که در دوره مربی گری زیر نظر کاظم گیلانپور شرکت جست و به همراه ۹ نفر دیگر به عنوان اولین مربیان کوهنوردی کشور شناخته شدند. وی از پایه گذاران باشگاه کوهنوردی و اسکی دماوند بود. “یک قدم به پیش” تکه کلام او بود که به واسطه به گوش من خورد و بارها در ذهنم مرور شد.
فریدون اسماعیل زاده
فریدون اسماعیل زاده ۱۳۱۹ شهر همدان – وفات ۱۳۸۴. مهارت و توانمندی فریدون اسماعیل زاده در جنبه های مختلف کوهنوردی و سنگنوردی از وی یک کوهنورد تمام عیار ساخت. کوهنوردی فنی کشور مرهون زحمات اوست. از صعودهای شاخص وی می توان به اولین صعود زمستانی قزل ارسلان، اولین صعود کامل خط الراس جوپار، صعود دیواره علم کوه مسیر هری رست در سال ۱۳۵۳، صعود زمستانی گرده آلمانها در سال ۱۳۶۳، پیمایش دهها خط الراس و صدها قله اشاره کرد.
مهدی عمیدی آهنگ
مهدی عمیدی آهنگ کوهنورد مستقل ایرانی، زاده سال ۱۳۵۸ در مشهد است. نخستین کوهنورد ایران که توانست به صورت مستقل بدون استفاده از کپسول اکسیژن به قله اورست صعود کند و همچنین بدون اتلاف زمان صعود قله لهوتسه را نیز تجربه کرد. مهدی عمیدی کوهنوردی حرفه ای را از ۱۹ سالگی آغاز کرد و قله هایی تا ارتفاع ۸۲۰۰ متری را بدون استفاده از کپسول اکسیژن فتح کرده است.
مقبل هنرپژوه
یکی از بهترین کوهنوردان ایران مُقبـِل هنرپژوه (۱۳۶۲–۱۳۸۶) کوهنورد جوان بوکانی بود که در آخرین سفرش به هیمالیا سرپرستی تیم ملی کوهنوردی ایران را در صعود به قله برود پیک بر عهده داشت.
مقبل در سال ۱۳۶۲ متولد شده و از سال ۱۳۷۷ ورزش کوهنوردی را آغاز کرد و به زودی توانست قلههای ترقی را طی کند. در سال ۱۳۷۹ به عضویت تیم ملی درآمد و وی رکورد دار جوانترین صعودکننده به کوه لوتسه چهارمین قله رفیع جهان به ارتفاع هشت هزار و ۴۱۶ متری در سن ۱۹ سالگی بود. وی در سال ۱۳۸۲ و در قله گاشربروم ۱ در حالی که هم طناب محمد اوراز بود در اثر سقوط بهمن حدود ۶۰۰ متر سقوط کرد اما زنده ماند ولی به دلیل صدمات وارده تا مدتی از رفتن به کوهستان محروم بود.
در پاییز ۱۳۸۶ و در حالی که در ارتفاعات کوه برده زرد بوکان در حال کوهنوردی و آموزش بود که به فاصله حدود ۸ متر سقوط کرده به اغماء رفت و چند روز بعد در بیمارستان عارفیان ارومیه درگذشت. پیکر وی را در بلندای کوه برده زرد، نزدیک قله کوه، به خاک سپردند.
محمد اوراز
شاید بتوان گفت یکی از معروفترین کوهنوردان ایرانی شادروان محمد اوراز است که در مجله اینترنتی خرید ناب به معرفی بیشتر او خواهیم پرداخت. محمد اوراز کوهنورد ایرانی، زاده سال ۱۳۴۸ در شهرستان نقده آذربایجان غربی است. پس از گذراندن دوره تحصیلی خود و اخذ مدرک دیپلم در سال ۱۳۶۶ به دو سال سربازی رفت. او پیش از تجربه دنیای حرفه ای کوهنوردان، در سال ۱۳۶۷ اولین تجربه کوهنوردی و فعالیت خود را با بنا کردن گروه قندیل آغاز کرد و از آن پس فعالیت های خود را در گروه کوهنوردی سامرند در شهرستان وطنی خود ادامه داد.
در سال ۱۳۷۳ توانست با کوهنوردان حرفه ای در سطح شهرستان خود، گروه کانون نقده را تاسیس کند و می توان گفت مصادف با آغاز دوران زندگی حرفه ای در رشته کوهنوردی او بوده است. برای اولین در سال ۱۳۷۶ بعد از فراخوان فدراسیون کوهنوردی در اردو های آماده سازی تیم ملی، در گروه های اعزامی به قلل راکاپوشی و گاشربروم در کشور پاکستان شرکت نمود و موفق به عضویت در گروه قله راکاپوشی به ارتفاع ۷۷۸۸ شد.
در همان سال با جمعی از اعضای تیم موفق و ۶ نفر از دوستانش، به قله صعود کرد و توانست در این سال اولین تجربه هیمالیا نوردی را کسب کند. همچنین در همان سال با همراه سه نفر از اعضای تیم ملی کوهنوردی ایران، توانست صعود به بلند ترین قله جهان، اورست را تجربه نماید.
سال ۱۳۸۲، هنگام صعود به قله گاشبروم ۱ در پاکستان، محمد اوراز به همراه مقبل هنر پژوه بر اثر سقوط بهمن سقوط میکنند مقبل هنر پژوه سالم ماند (در پاییز ۱۳۸۶ درگذشت) ولی محمد اوراز پس از انتقال به بیمارستان شفا در اسلامآباد پاکستان در گذشت.
پروانه کاظمی
پروانه کاظمی تنها کوهنورد مستقل ایرانی، زاده سال ۱۳۴۹ در تهران است. پروانه کاظمی اولین زن کوهنورد سال ۲۰۱۲ در جهان است که توانسته است در یک فصل صعود موفق آمیزی به دو قله لوتسه و اورست را تجربه و رکورد جهانی را اذان خود کند و همچنین به صورت مستقل صعود چندین قله هشت هزار متری جهان را فتح و تجربه کرده است. وی یکی از بهترین خاطره های زندگی در دوران کوهنوردی را دعوت به مراسم تولد هفتاد سالگی رینولد مسنر در تابستان سال ۲۰۱۴ می داند.
عظیم قیچی ساز
عظیم قیچیساز (متولد ۱۳۶۰، تبریز) کوهنورد اهل ایران است. او تنها هیمالیانورد ایرانی است که توانسته به همه چهارده قله هشت هزار متری صعود کند.
عظیم قیچیساز در فاصله سالهای ۱۳۸۴ تا ۹۵ توانست ۱۳ قله از هشتهزارمتریها را صعود کند. در این فاصله وی دو بار و در سالهای ۸۴ (با استفاده از اکسیژن) و در سال ۹۵ بدون اکسیژن به اورست صعود کرد. سرانجام در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ موفق به فتح تنها قله باقیمانده یعنی لهوتسه شد. عظیم ۳۷مین کوهنورد در دنیا است که به عضویت باشگاه هشتهزارمتریها درآمد. در بین کوهنوردان صعودکننده به هشتهزارمتریها، تنها ۱۷ نفر در جهان موفق به صعود به همه ۱۴ قلهٔ بالای ۸۰۰۰ متر بدون اکسیژن شده بودند و عظیم قیچیساز توانست نام خود را به عنوان هجدهمین کوهنورد در این فهرست به ثبت برساند.
اولین صعود حرفه ای برون مرزی اش، صعود به قله ماربل وال با ارتفاع ۶۴۰۰ متر در کشور قزاقستان بود.
حسن زرافشان
حسن زرافشان متولد ۱۳۴۳ قزوین. وفات ۱۳۸۲ منطقه علم کوه. تربیت صدها شاگرد و صعود صدها مسیر قسمتی از دستآوردهای اوست. از برترین صعودهای وی می توان به اولین صعود زمستانی خشچال و سیالان. صعود مسیر قزوینی ها در دیواره علم کوه و… اشاره کرد.
کلام آخر
رشته کوهنوردی از سخت ترین رشته های ورزشی محسوب می شود که باید عاشق این رشته بود تا بتوان در آن فعالیت کرد و این کوهنوردانی که در مجله اینترنتی خرید ناب به آنها اشاره کردیم از عاشقان بی چون و چرای این رشته هستند. از کوهنوردان ماهر و نامی ایرانی که از قلم افتادند و در این مقاله یادی از آنها نشد عمیقا عذرخواهی می کنیم.