اگر پیش از این سر و کارتان با شرکت‌های هواپیمایی و به هر شکلی خرید بلیط یا تور گردشگری افتاده باشد؛ حتما نام پرواز چارتر را شنیده و کنجکاو هستید که پرواز چارتری چیست؟ قطعا تفاوتی میان پروازهای چارتر و پروازهای معمولی وجود دارد که تا این اندازه در خصوص این نوع پروازها، تبلیغات بیشتری صورت گرفته و معمولا در فروش تورهای خارجی، به عنوان یک فاکتور کاهش قیمت تور در نظر گرفته می‌شوند.
مجله اینترنتی خرید ناب در گذشته به آداب سفر با هواپیما اشاره داشت و حالا قصد دارد در این مقاله توضیحات بیشتری در مورد پرواز چارتر ارائه کند که از شما دعوت می کنیم با ما همراه باشید.
چارتر چیست
چارتر به معنای اجاره کردن دربست است و همان طور که احتمالا حدس می‌زنید، در خصوص پروازهای چارتر نیز به این فعل؛ اجاره کردن و در اختیار گرفتن دربست هواپیما گفته می‌شود.
البته چارتر کردن تنها به هواپیما و دیگر وسایل نقلیه محدود نمی‌شود، در هتل هم وقتی یک آژانس یا شخص حقیقی تعدادی از تخت‌های یک هتل را برای مدت مشخصی کرایه کند، یعنی آن تعداد تخت را چارتر کرده است.
به غیر از آژانس‌های هواپیمایی، بعضی شرکت‌ها و ادارات دولتی و خصوصی هم هواپیما یا هتل را برای کارکنان خود چارتر می‌کنند. مثلا اگر تعدادی از کارکنان یک شرکت برای مدتی در سال دائم در سفر هوایی باشند، به نفع آن موسسه یا اداره است که هواپیما یا هتل را برای کارکنان خود چارتر کند. چون چارترکردن مانند خرید عمده است و بالطبع صرفه‌جویی هزینه را در پی دارد.
پرواز چارتر
وقتی که تمام صندلی‌های یک هواپیما در یک مسیر پروازی در اختیار چارترکننده قرار بگیرد به آن پرواز چارتر می‌گوییم. مثلا وقتی که آژانس هواپیمایی یک مسیر پروازی مثلا تهران ـ استانبول یا تهران ـ مشهد را برای مدتی چارتر کند، به آن پرواز استانبول یا مشهد، پرواز چارتر می‌گویند.
در این مثال، پرواز تهران استانبول و پرواز تهران مشهد از مسیرهای پرطرفداری‌اند، که همیشه متقاضی دارند و پرواز این مسیرها به‌صورت سالانه چارتر می‌شود. اما چارتر بعضی مسیرها برای مدت کوتاه‌تری برقرار می‌شود، مثلا فرض کنیم یکی از شرکت‌های هواپیمایی به سفارش بعضی آژانس‌ها یا شرکت‌های گردشگری، پرواز تهران ـ آمستردام را برای مدت سه‌ماه چارتر کند. در کل به دلیل وجود متغیرهایی مثل زمان و مسیر پروازی، عرصه‌ی پرواز چارتر تنوع و گوناگونی زیادی دارد.
اما فقط آژانس‌ها و دفاتر خدمات گردشگری نیستند که پرواز را چارتر می‌کنند. سازمان‌ها، ارگان‌ها، اداره‌ها، باشگاه‌های ورزشی و درکل هر نهاد دولتی و خصوصی که برای تعداد زیادی از نیروهای زیرمجموعه‌اش به بلیط هواپیما نیاز داشته باشد، ترجیح می‌دهد به‌جای خرید بلیط برای تک‌تک کارکنانش، پرواز چارتر بگیرد. در این شرایط هم هزینه‌ی آن سازمان کمتر می‌شود و هم برای نیروهایش در طول پرواز اختیار و راحتی بیشتری دارند.
انواع پرواز چارتر بر اساس زمان
بر اساس زمان ما سه نوع چارتر داریم که به طور کامل بررسی خواهیم کرد:
پرواز چارتر شناور
در این حالت چارترکننده مثلا برای سه ماه تابستان تمام یا بخشی از صندلی‌های یک پرواز را چارتر می‌کند و بلیط رفت و برگشتِ آن را در همین سه ماه می‌فروشد. بلیط برگشت در این حالت محدودیت زمانی ندارد. مثلا بعضی از ایرلاین‌های ایرانی صندلی‌ها یا تمام هواپیمای خود را در مسیر فرودگاه ازمیر و فرودگاه اسپارتا در ترکیه چارتر می‌دهند. در نتیجه تمام تورهای این مسیر روی پروازهای چارتر برقرار می‌شوند.
پرواز چارتر بک تو بک (Back To Back)
پرواز چارتر بک تو بک، مربوط به زمانی است که چارترکننده موظف می‌شود بلیط‌های چارترش را یا یک فاصله زمانی مشخص بین زمان رفت و برگشت بفروشد. مثلا شما یک بلیط چارتر به مقصد استانبول می‌خواهید و اپراتور به شما می‌گوید تاریخ بلیط برگشتتان باید حداکثر تا دوهفته بعد از پرواز رفت باشد.
پرواز چارتر بلاک (Block)
در این حالت چارترکننده باید بلیط‌های پروازش را در یک تاریخ مشخص رفت و یک تاریخ مشخص برگشت بفروشد. یعنی وقتی برای خرید این بلیط مراجعه می‌کنید، اپراتور به شما می‌گوید مثلا فقط در تاریخ ۲۲ مرداد بلیط رفت و ۲۷ مرداد بلیط برگشت پرواز چارتر مسیر مورد نظرتان را دارد و در تاریخ‌های دیگر موجود نیست.
پرواز سیستمی چیست و چه تفاوتی با چارتر دارد
شرکت‌های هواپیمایی (ایرلاین‌ها) بنا به امکانات و شرایط‌شان، مسیرهای پروازی مختلفی دارند که طبق برنامه‌ریزی سالانه در آن مسیرها، در طول هفته یا ماه، پروازهایی با قیمت مشخص برقرار می‌کنند که به این پروازها، پرواز سیستمی می‌گویند. بلیطی هم که برای این پرواز خریده شده باشد، بلیط سیستمی نام دارد.
با دوره کردن مفهوم پروازهای چارتر که در ابتدای این مقاله در مجله اینترنتی خرید ناب قرار دادیم، به راحتی متوجه تفاوت پرواز چارتر و معمولی شدیم. اما مهمترین تفاوت میان پروازهای چارتر و سیستمی که بلیط چارتر را برای مسافران جذاب‌تر می‌سازد، نرخ فروش این پروازها است. قیمت پروازهای سیستمی، باید چیزی بین حداقل و حداکثر تعیین شده باشد و با در نظر گرفتن امکانات اضافی، قیمت این نوع بلیط حداکثر می‌تواند تا ۳۰ درصد بالاتر از نرخ روز باشد. (در حالی که نرخ بلیط های چارتر از سوی آژانس‌های مسافرتی تعیین شده و می‌تواند بسیار منعطف‌تر باشد.)
تخفیف‌های عجیب بلیط چارتر
گاهی در وب‌سایت‌های مخصوص فروش بلیط چارتر یا در پیامک‌های تبلیغاتی قیمت‌های عجیب و وسوسه‌کننده‌ای به چشممان می‌خورد. مثلا بلیط تهران ـ مشهد فقط ۲۰۰هزار تومان. برای بسیاری از مسافران سوال پیش می‌آید که چرا بهای این بلیط‌ها این‌قدر ارزان است؟
چارترکننده بهای بلیط‌های پرواز را پیشاپیش پرداخته است و اگر بلیط‌هایش در تاریخ مد نظرش به فروش نرسد، دچار خسارت مالی می‌شود. بنابراین گاهی اوقات (البته در موارد معدودی) به خصوص نزدیک زمان پرواز، حاضر است بلیطش را به هر قیمتی بفروشد تا خسارت کمتری متحمل شود.
قیمت بلیط چارتر به دو عامل زمان و تقاضا بستگی دارد. در زمان‌هایی که تقاضا برای سفر زیاد است، مثل تعطیلات تابستانی یا عید نوروز، بلیط چارتر فرقی با بلیط سیستمی ندارد و حتی ممکن از بلیط سیستمی گران‌تر نیز فروخته شود. اما به طور کلی در پروازهای چارتر هرچه به زمان پرواز نزدیک‌تر باشید، ممکن است بلیط ارزان‌تری پیدا کنید.
مزایا و معایب
مهمترین مزیت بلیط هواپیما چارتری این است که اگر کمی صبر داشته باشید و بگردید می توانید بلیط ارزان پیدا کنید. آژانس ها در سایت های مختلفی درباره بلیط های هواپیما چارتری خود اطلاع رسانی می کنند تا بتوانند آن ها را تا روز سفر به فروش برسانند. می توانید با کمی جست و جو سایت هایی را پیدا کنید که لیست پروازهای چارتری را به طول کامل دارند. یکی از معایب استفاده از این بلیط این است که اگر این بلیط را بخرید اما ناگهان اتفاقی بیفتد و دیگر نخواهید که به سفر بروید نمی توانید این بلیط را پس دهید و بلیطتان سوخت می شود.
یکی دیگر از معایب این بلیط این است که برای کودکان هیچ تخفیفی وجود ندارد و هزینه بلیط آن ها با بزرگسالان یکی است. نکته ای که باید در نظر گرفت این است که پرواز چارتر با هواپیمای چارتر فرق دارد؛ هواپیمای چارتر اندازه کوچکی دارد، لوکس است و کمتراز ۱۰ نفر مسافر را جابجا می کند.
سخن آخر
زمان پرواز یکی از مهمترین فاکتورها برای هزینه سفر است. اگر با یک سفر از پیش برنامه‌ریزی شده مواجه‌اید، و از مدت‌ها قبل برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اید، بلیط سیستمی بهترین انتخاب شماست. اما اگر به سفرهای لحظه‌آخری علاقه‌مندید و زمان سفر آنچنان فاکتور تعیین‌کننده‌ای برای شما نیست، بلیط چارتر یک انتخاب مناسب برای شماست.
مجله اینترنتی خرید ناب برای همه مسافران آرزوی سفری خوش همراه با سلامتی دارد.
