با گرم شدن هوا و ورود به فصل تابستان، بازار بستنی داغ تر از همیشه میشه و بیشتر از هر موقع از سال خوردن بستنی میچسبه. اما تا حالا شده خودتون بپرسید بستنی از کی وارد ایران شد و چجوری درست میشه؟ مجله اینترنتی خرید ناب می خواد به همین موضوع بپردازه و شما رو تشویق کنه که تو خونه خودتون بستنی درست کنید و در کنار خانواده از خوردن بستنی سنتی لذت ببرید.
تاریخچه بستنی در ایران
قبل از اینکه ناصرالدین شاه به سفر فرنگ برود و دستور و ترکیبات بستنی را به ایران بیاورد ما خوراکی خنک دیگری داشتیم که نام آن برفو شیره بوده و گاهی هم گفته میشده برف کشو. برف های تمیزی که مردم از کوههای اطراف پایتخت برمیداشتند و با شیره، مربا، عسل و گلاب نوش جان میکردند.
بعد از سفر سوم ناصرالدین شاه از فرنگ این خوراکی خنک تابستانی تغییر کرد. بستنی ابتدا به صورت سنتی و دستی با عنوان “بستنی زعفرانی” تهیه میشد.

این بستنی درون ظرفی (بشکهای) دو جداره درست میشد به این صورت که درون جدار داخلی شیر، خامه، شکر، ثعلب و زعفران و در جدار بیرونی یخ و نمک ریخته میشد. در مراحل ساخت بستنی سنتی بشکه را مرتباً تکان می دادند تا بستنی درست شود.
طرز تهیه بستنی خانگی با شیر
مواد لازم برای درست کردن بستنی سنتی یا زعفرانی (برای ۶ نفر)
شکر ۲ پیمانه
خامه ۱۰۰ گرم
گلاب ½ پیمانه
شیر پر چرب ۴ پیمانه
اسانس هل به دلخواه
ثعلب ۲ قاشق چایخوری
زعفران ۱ قاشق غذاخوری
خلال پسته ۲ قاشق غذاخوری
طرز تهیه بستنی سنتی
برای تهیه بستنی سنتی ایرانی ابتدا سینی بزرگ و لبه دار را انتخاب می کنیم و خامه را داخل سینی می ریزیم و با قاشق خامه را در کف سینی پهن می کنیم و به طوری که قطر خامه به ۲ میلیمتر برسد و سینی را داخل فریزر می گذاریم تا خامه یخ بزند.
(بهتر است از خامه کم چرب استفاده کنیم تا خامه در فریزر یخ بزند) سپس شیر را در قابلمه ای می ریزیم و روی حرارت می گذاریم تا جوش بیاید و بعد حرارت را کم می کنیم و گلاب و زعفران دم کرده را به شیر می افزاییم و با هم مخلوط می کنیم.
بعد ثعلب را به شکر اضافه می کنیم و با قاشق زیر رو می کنیم تا ثعلب همه جای شکر را فرابگیرد و بعد کم کم به مواد شیر اضافه می کنیم و مداوم هم می زنیم تا شکر گاملا در شیر حل شود و ثعلب باعث قوام گرفتن شود.
زمانیکه مایه بستنی غلیظ شد قابلمه را از روی حرارت بر می داریم و در کاسه ای می ریزیم و در ظرف بزرگتری یخ می ریزیم و کاسه مایه بستنی را در ظرف یخ قرار می دهیم و با همزن مایه بستنی را خوب هم می زنیم تا کمی کش دار شود
و بعد بستنی را به مدت ۳۰ دقیقه در فریزر می گذاریم و بعد بیرون می آوریم و مجددا با همزن بستنی را می زنیم تا کشدارتر شود و در فریزر قرار می دهیم.این کار را ۴ الی ۵ بار انجام می دهیم تا بستنی کشدار و منسجم شود.
سپس بستنی را از فریزر بیرون می آوریم و خامه یخ زده را نیز از فریزر خارج می کنیم و با چاقو خامه را برش می دهیم به اندازه مستطیل هایی کوچک و به بستنی اضافه می کنیم.همچنین خلال پسته را نیز به بستنی می افزاییم
و خوب بستنی را زیر و رو می کنیم تا خلال پسته و خامه یخ زده به همه نقاط بستنی آغشته باشد و اگر تمایل داشتید می توانید در اینجا کمی اسانس هل نیز به بستنی اضافه کنید و بعد بستنی را به مدت ۲ ساعت در فریزر می گذاریم تا کاملا آماده شود.

نکات ضروری در تهیه بستنی سنتی
برای تهیه بستنی بهتر است از خامه ۳۵ درصد به بالا استفاده کنید.
اگر ثعلب مورد استفاده در بستنی خوب و مرغوب نباشد بستنی دچار یخ زدگی شده و کشدار نیمشود.
شکر زیادی باعث نبستن بستنی میشود.
«ثعلب باعث کشدار شدن بستنی میشود»پس هر چقدر بیشتر باشد (البته نه بیشتر از حد مجاز) حالت کشدار بستنی بیشتر میشود.
اگر میخواهید بستنی را در دستگاه بستنی ساز درست کنید حتما باید آن را در فریزر قرار دهید تا کمی ببندد و بعد در دستگاه بریزید تا به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه هم خورده و بستنی بسته شود.،
شیر را قبل از تهیه بستنی حتما بجوشانید.
مقدارزعفران در بستنی باید طوری باشد که بعد از آماده شدن بستنی کمرنگ تر نشود.
اگر می خواهید تیکه های خامه درون بستنی یخ نزند حتما باید از خامه پرچرب استفاده کنید خامه را کمی با چنگال بزنید و توی یک سینی لبه دار یا یک ظرف پیرکس که کف ظرف پلاستیک فریزر پهن کنید سپس خامه را درون ظرف ریخته داخل فریزر قرار دهید تا خودش را بگیرد.
برای تهیه بستنی شکلاتی میتوانید بهجای زعفران از پودر کاکائو استفاده کنید.
انواع دیگر بستنیهای ایرانی
بستنی سنتی زعفرانی تنها یکی از دسرهای خنک و خوشمزه ایرانی است که در روزهای گرم تابستان طرفداران زیادی دارد. اما دنیای دسرهای ایرانی به همینجا ختم نمیشود! در ادامه، چند نمونه از دیگر دسرهای سرد و محبوب ایرانی را معرفی میکنیم:
بستنی اکبر مشتی
این بستنی که به نام اکبر مشتی، بستنیفروش معروف دوره قاجار، نامگذاری شده، یکی از قدیمیترین و معروفترین بستنیهای ایرانی است. بستنی اکبر مشتی با طعم زعفران، گلاب و تکههای خامه یخزده، حس نوستالژیک کافههای قدیمی تهران را زنده میکند. تفاوت اصلی آن با بستنی سنتی، غلظت بیشتر و طعم قویتر خامه است. برای آشنایی بیشتر با تاریخچه اکبر مشتی، این مقاله را بخوانید.
فالوده شیرازی
فالوده، این دسر خنک و ترد، ترکیبی از رشتههای نشاستهای، شربت شیرین و آبلیمو یا گلاب است که معمولاً با بستنی سنتی سرو میشود. فالوده شیرازی با طعم ترش و شیرین خود، مکمل عالی برای بستنی زعفرانی است و در شهرهایی مثل شیراز و یزد طرفداران زیادی دارد. دستور تهیه فالوده خانگی را اینجا ببینید.
بستنی میوه ای سنتی
در برخی مناطق ایران، بستنیهایی با طعم میوههای محلی مثل انار، زرشک یا به درست میشوند که طعمی متفاوت و طبیعی دارند. این بستنیها معمولاً با شیره میوه یا عسل شیرین میشوند و گزینهای سالمتر برای دوستداران دسر هستند.
این دسرها نه تنها تنوعی به میز پذیرایی شما میدهند، بلکه شما را با فرهنگ غذایی غنی ایران آشنا میکنند. اگر علاقهمند به کشف دسرهای بیشتر هستید، مقالات مرتبط ما را دنبال کنید!
نکات تغذیهای درباره بستنی سنتی
بستنی سنتی زعفرانی، علاوه بر طعم بینظیرش، به دلیل مواد اولیه خاص خود فوایدی هم برای سلامتی دارد. البته باید در مصرف آن تعادل را رعایت کرد! در ادامه، چند نکته تغذیهای درباره این دسر خوشمزه آورده شده است:
- زعفران، طلای سرخ: زعفران که یکی از اجزای اصلی بستنی سنتی است، خواص آنتیاکسیدانی دارد و میتواند به بهبود خلقوخو، کاهش استرس و حتی تقویت سیستم ایمنی کمک کند. زعفران همچنین به هضم غذا کمک میکند و در طب سنتی ایرانی برای تقویت معده توصیه میشود.
- هل، طعمدهنده سلامت: اگر از اسانس هل در بستنی خود استفاده میکنید، باید بدانید که هل خواص ضدالتهابی دارد و میتواند به بهبود سلامت گوارش و حتی تازه کردن نفس کمک کند.
- کالری بستنی سنتی: هر ۱۰۰ گرم بستنی سنتی زعفرانی (با خامه پرچرب) حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلوکالری دارد. اگر از خامه کمچرب یا شکر کمتر استفاده کنید، میتوانید کالری آن را کاهش دهید. برای افرادی که رژیم غذایی دارند، توصیه میشود مقدار مصرف را کنترل کنند یا از جایگزینهای سالمتر مثل عسل بهجای شکر استفاده کنند.
- خامه و ارزش غذایی: خامه منبع خوبی از چربیهای اشباع و ویتامین A است، اما بهتر است از خامههای طبیعی و بدون افزودنی استفاده کنید تا از فواید آن بهرهمند شوید.
- نکته برای دیابتیها: اگر دیابت دارید، میتوانید شکر را با شیرینکنندههای طبیعی مثل استویا یا عسل جایگزین کنید، اما حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
برای داشتن یک دسر سالمتر، میتوانید مقدار شکر را کاهش دهید یا از شیر کمچرب استفاده کنید. همچنین، افزودن خلال پسته نهتنها طعم بستنی را بهتر میکند، بلکه مقداری فیبر و چربیهای سالم به رژیم غذاییتان اضافه میکند.
یک خاطره شیرین از بستنی سنتی
یادم میآید وقتی بچه بودم، هر تابستان که به خانه مادربزرگم در یزد میرفتیم، عصرهای گرم را با یک کاسه بستنی زعفرانی و فالوده دور حیاط خلوت میگذراندیم. مادربزرگم همیشه یک شیشه گلاب دستساز از باغچهاش کنار میگذاشت و با وسواس خاصی بستنی را هم میزد تا حسابی کشدار شود. آن لحظههایی که همه دور هم مینشستیم، از داستانهای قدیمی تعریف میکردیم و از طعم خنک بستنی لذت میبردیم، هنوز هم در خاطرم زنده است. بستنی سنتی فقط یک دسر نیست؛ یک بهانه برای دورهمیهای خانوادگی و خلق خاطرات شیرین است. شما هم میتوانید با درست کردن این بستنی در خانه، لحظات مشابهی برای خود و عزیزانتان بسازید.
خاطره شما از بستنی سنتی چیست؟ در بخش نظرات برایمان بنویسید!
کلام پایانی
ما در مجله اینترنتی خرید ناب سعی کردیم تا طرز تهیه بستنی سنتی را به شما آموزش دهیم. تهیه این بستنی بسیار ساده است؛ تنها کمی حوصله میخواهد. بسیار خوشمزه است و برای روزهای گرم تابستانی، بسیار دلچسب است. همینالان دستبهکار شوید تا برای روزهای گرم تابستان این دسر محبوب ایرانی را از دست ندهید.
اما اگر از طرفداران بستنی های شرکتی هستید توصیه می کنیم مقاله معرفی شرکت بستنی میهن را از دست ندهید.