دود اگزوز ماشین یکی از دلایل بسیار مهم در ایجاد آلودگی هوا است. علاوه بر این، بروز چنین پدیده ای نشان از وجود نقص در سیستم احتراق خودرو نیز دارد. به همین منظور برای شناسایی مشکلات خودرو می توان رنگ دود خارج شده از اگزوز ماشین را بررسی نموده و از طریق آن نوع نقص به وجود آمده را شناسایی کرد. برای آشنایی با انواع دود خروجی از اگزوز خودرو در این مقاله از مجله اینترنتی خرید ناب با ما همراه شوید.
خارج شدن دود از اگزوز ماشین
خارج شدن دود از اگزوز ماشین کاملا اتفاقی طبیعی است. وظیفه اگزوز خودرو است که دود ناشی از احتراق موتور را به عقب ماشین هدایت و خارج کند. گفتنی است این دود خارج شده از اگزوز در شرایطی طبیعی است که در حالت عادی با چشم دیده نشود. اما زمانی که مشکلی در سیستم موتوری خودرو وجود داشته باشد این دود از حالت طبیعی خود خارج شده و با چشم به راحتی قابل دیدن است. بدیهی است در این مواقع دود ماشین بیش از حد مجاز بوده و سطح آلایندگی خودرو را افزایش میدهد. در این شرایط می گویند خودرو دود میکند. معمولا دود کردن ماشین به رنگ های آبی، سفید و دود سیاه دیده میشود.
توجه داشته باشید که این مشکلات میتوانند حاد یا غیر حاد باشند، همچنین با توجه به کیفیت بنزین مصرفی یا سوخت سر سیلندر ها می تواند این مشکلات متفاوت باشد، حال در ادامه به بررسی دقیق این موارد میپردازیم.
خروج دود آبی اگزوز
خارج شدن مستمر دود آبی از اگزوز که عموما در خودروهایی با کارکرد بالا رخ میدهد، نشانه روغنسوزی است. به این معنی که مهر و موم و گاید سوپاپ یا رینگ پیستون فرسوده یا شکسته شده و روغن و سایر روان کنندهها از این محل به بخش احتراق نشت میکند. البته بیش از حد بودن سطح روغن موتور هم میتواند دلیل دود آبی اگزوز باشد. اگر با گاز دادن و بالا رفتن دور موتور، دود متوقف شود یعنی اشکال از سوپاپ است.
اما اگر دود دائمی و مستمر باشد و هنگام شتابگیری افزایش یابد، اشکال از رینگ پیستون یا متعلقات تنه سیلندر و سرسیلندر است. در این صورت سطح روغن را در موتور باید کنترل شود و اگر پایین باشد با اضافه کردن روغن به سطح عادی برگردد. در خودروهای توربوشارژر هم عموما خرابی واشر پرههای توربوشارژر موجب میشود روغن از طریق این پرهها به اگزوز راه پیدا کند و در اثر دمای بالای اگزوز بسوزد.
رفع مشکلات ناشی از دود آبی عموما هزینه بالایی دارد چرا که برخی از قطعات داخلی خودرو ممکن است نیاز به تعویض داشته باشند. سطح روغن خودرو و میزان مصرف آن به صورت منظم باید چک شود و قطعات متحرک موتور لازم است توسط مکانیک مجرب مورد بازبینی قرار گیرد. بعضا برای خودروهای قدیمی که عمر خود را کردهاند، با افزودن روغن این مشکل را هدایت میشود.
خروج دود سفید رنگ
خروج دود سفید رنگ از اگزوز ماشین همیشه و در همه حال مشکل خطرناکی نیست. در واقع اگر خودرو شما در اول صبح و یا روزهای سرد سال، ابتدای روشن شدن کمی دود سفید خارج سازد، جای نگرانی نیست. این دود سفید رنگ در واقع بخار آبی است که بر اثر اختلاف دمای محیط و موتور ایجاد می شود. در این حالت به اصطلاح می گویند موتور دچار آب سوزی شده که مشکل به شمار نمی آید. اما در صورتی که دود اگزوز پس از روشن شدن خودرو و گرم شدن موتور، به رنگ سفید در آید، احتمال وجود خرابی در سرسیلندر و واشر آن یا بلوک موتور وجود دارد.
علل خروج دود سفید از اگزوز چیست؟
اگر مطمئن هستید که علت دود ماشین سفید به هوای سرد و اختلاف دمای آن با موتور خودرو برنمی گردد، بهتر است در ادامه این مطلب با ما همراه شوید تا دیگر دلایل این پدیده را با هم بررسی کنیم.
سوختن واشر سرسیلندر:
ما هم در مجله اینترنتی خرید ناب آرزو می کنیم که مشکل خودروی شما از واشر سر سیلندر نباشد چون بسیار هزینه بردار خواهد بود. اما واشر سرسیلندر قطعه ای است که میان بلوک خودرو و سرسیلندر ماشین قرار دارد. وظیفه اصلی آن کنترل عملکرد مایعات مختلف درون خودرو می باشد. اگر این قطعه دچار خرابی یا سوراخ شود، شاهد نشت مایعات به درون محفظه احتراق و سرسیلندر خواهیم بود. سوختن مایعات نشت یافته به همراه بنزین درون محفظه احتراق سبب ایجاد دود سفید اگزوز می شود. در این شرایط به اصطلاح می گویند، خودرو واشر زده است. البته این اتفاق می تواند منجر به خرابی سر سیلندر هم شده و هزینه های زیادی روی دست مالک ماشین بگذارد.
خرابی سرسیلندر:
سرسیلندر ماشین یکی از قطعات حیاتی آن است که در مرکز فرآیند احتراق قرار می گیرد. خراب شدن این قطعه اعم از ترک خوردن و یا تاب برداشتن آن، می تواند پدیده دود اگزوز سفید رنگ را ایجاد کند. لازم به ذکر است که تعمیر سرسیلندر کاری سخت و زمان بر است که می تواند هزینه های زیادی در پی داشته باشد.
خرابی بلوک موتور:
گاهی مشاهده دود اگزوز سفید به معنای ایجاد خرابی در بلوک موتور است. این قطعه معمولا از آهن، چدن یا آلومینیوم ساخته شده و مقاومت بالایی دارد. وظیفه آن نگهداری سیلندرها در کنار یک دیگر بوده و تمام فرآیند احتراق درون آن رخ می دهد. خراب شدن بلوک موتور اتفاقی نسبتا نادر است. با این حال اگر این قطعه دچار مشکل شود، تنها راه حل سفارش یک بلوک موتور جدید است و امکان تعمیر آن وجود ندارد.
خروج دود سیاه از اگزوز
ممکن است این موضوع برخلاف تصور شما باشد، اما دود اگزوز سیاه احتمالاً از آن دسته دودهایی است که خروج آن از اگزوز خودرو برای شما نگرانکننده نیست، بهویژه اگر با ماشین دیزلی رانندگی میکنید. بااینحال، با موتورهای مدرن و سیستمهای کنترل آلایندگی، دود سیاه باید یک اتفاق بسیار نادر باشد، بنابراین دود سیاه مکرر میتواند به خرابی یا موتور فرسوده اشاره کند.
بیشترین زمان برای گرفتن دود سیاه از اگزوز دیزل از اولین لحظهای است که موتور روشن میشود، بهویژه از سرما، یا هنگامیکه ناگهان شتاب سختی صورت میگیرد. در این موارد، دود سیاه در ابرهای بسیار غلیظ ظاهر میشود که این موضوع ناشی از دیزلی است که بدون سوختن کامل از موتور عبور کرده است.
دلیل اینکه این سوخت نسوز بیشتر در موتورهای دیزلی نسبت به موتورهای بنزینی متداول است این است که بهجای اینکه سوخت با جرقهای از شمع روشن شود، سوخت فشرده میشود. ترکیبی از فشار و حرارت برای احتراق دیزل موردنیاز است. چراغهای شمعی شما برای این موضوع به کار میروند و احتمال اینکه دود قبل از اینکه موتور شما به دمای عملیاتی معمولی خود برسد، بیشتر وجود دارد.
اگر حین بررسی این مسئله دود اگزوز و رنگ دودها نشانه چیست، متوجه شدید دود سیاه بهطور مداوم از اگزوز خودروی دیزلی شما بیرون میریزد، بهاحتمالزیاد مشکلی پیشآمده است. بهاحتمالزیاد مقصر انژکتورهای فرسوده سوخت است. یک انژکتور سوخت دیزل را از طریق یک نازل بسیار خوب اسپری میکند و ازآنجاکه کامپیوتر روی صفحه میداند سوخت چگونه میتواند بهسرعت از آن عبور کند، میداند که چقدر سوخت باید تأمین کند. اگر این نازل با گذشت زمان ساییده شود و بزرگ شود، کامپیوتر میتواند سوخت زیادی را تأمین کند و ممکن است بدون احتراق کامل از موتور عبور کرده و ابرهای دود سیاه ایجاد شود.
فیلتر ذرات دیزلی (DPF)
اکثر خودروهای مدرن چیزی به نام فیلتر ذرات دیزلی (DPF) دارند که هدف آن جلوگیری از خروج دود سیاه یا دوده از اگزوز است. این دستگاه از یک توری فلزی مخصوص برای جذب و ذخیره دوده استفاده میکند و حسگرها به کامپیوتر میگویند که آن پر است. سپس، کامپیوتر زمانی را انتخاب میکند که موتور در دمای کامل کار میکند (بهعنوانمثال در طول یک اتوبان سریع) برای افزایش دمای DPF و سوزاندن دوده.
ازآنجاکه درجه حرارت بسیار بالا است، دوده با دود بسیار کمی سوزانده میشود و این فرآیند فقط چند لحظه طول میکشد. پس از کامل شدن، فیلتر شفاف است و میتواند ذرات سرطانزا را به دام بیندازد تا دوباره پر شود. اگر فیلتر مسدود یا شکسته شود، معمولاً با یک چراغ هشدار روی داشبورد و از دست دادن قدرت قابلتوجه مواجه میشوید.
خودروهای بنزینی فاقد DPF هستند، اما هرگونه دود سیاه از اگزوز بهاحتمالزیاد به سوخت بیشازحد مانند دیزل اشاره میکند. اگر خودروی شما توربوشارژ باشد، حین بررسی این موضوع که دود اگزوز و رنگ دودها نشانه چیست، احتمالاً این اتفاق را تجربه خواهید کرد. در اینجا، توربوشارژر بهعنوان یک پمپ خروجی عمل میکند که هوای اضافی را وارد موتور میکند، جایی که با سوخت اضافی به آن متصل میشود تا قدرت بیشتری را ایجاد کند. بااینحال، این سوخت اضافی تنها در صورت سوختن کافی هوا بهطور کافی میسوزد. اگر توربوشارژر شما فرسوده باشد یا از لولههای آن نشتی افزایش پیدا کند، ممکن است توربوشارژر هوای کافی برای سوختن مناسب این سوخت اضافی را تأمین نکند، در این صورت از طریق اگزوز دفع میشود.
اگر دود سیاه بهصورت مکرر یا دائماً از اگزوز خودرو شما خارج شود، چه در خودروهای بنزینی و چه در خودروهای دیزلی، ضروری است که خودرو خود را برای تعمیر فوری ارجاع دهید. مصرف سوخت شما نه تنها افزایش مییابد، بلکه ممکن است به حسگرها و قطعات موجود در سیستم اگزوز و همچنین مبدل کاتالیزور موتورهای بنزینی آسیب برساند که تعمیر همه آنها هزینهبر است.
علت دود سفید در زمان استارت زدن
حالت اول مشاهده دود سفید رنگی است که از اگزوز ماشین خارج می شود. این دود همان طور که گفتیم به دلیل اختلاف دمای موتور و محیط در فصل های سرد سال ایجاد شده و در همان لحظات اولیه از بین خواهد رفت. بنابراین نشان از مشکل خاصی نبوده و جای نگرانی ندارد.
علت دود سیاه در زمان استارت زدن
در حالت دوم ممکن است شاهد دود سیاه رنگی از اگزوز ماشین باشید که در زمان استارت زدن خودنمایی می کند. اگر این دود اگزوز سیاه مدت کمی پس از روشن شدن خودرو و گرم شدن موتور از بین برود، نشان از مشکل در سیستم ماشین نبوده و اتفاق خاصی نیست. اما در صورتی که با گرم شدن موتور، همچنان دود اگزوز سیاه وجود داشته باشد، احتمال بروز خرابی در رگلاتور بنزین، انژکتورها و یا کثیفی فیلتر هوا وجود دارد.
علت دود آبی در زمان استارت زدن
اگر هنگام استارت زدن ماشین، دود آبی یا خاکستری رنگی مشاهده میکنید که در زمان کوتاهی از بین میرود، جای نگرانی نیست. این مشکل مربوط به شل بودن گیت سوپاپ بوده و معمولا پس از گرم شدن موتور برطرف میشود. اما در صورتی که دود آبی رنگ اگزوز با هر بار گاز دادن و حتی پس از گرم شدن موتور ادامه یابد، نشانه خرابی رینگ پیستون بوده و باید سریعا خودرو را به تعمیرکار نشان دهید.
سخن آخر
اگر تابهحال دودهای مختلفی از اگزوز خودروی خود مشاهده کردهاید، مهم است که رنگی که در حال خروج است، تشخیص دهید. هنگامیکه دودهای غیرمعمول از اگزوز شما خارج میشوند، معمولاً نشانگر این است که مشکلی رو به افزایش است یا در حال حاضر در حال رخ دادن است.
از سوختن بیشازحد گرفته تا روغن، مشکل سیستم اگزوز میتواند درصورتیکه در زمان مناسب برطرف نشود، کیف پول شما را بهسرعت تخلیه کند. مجله اینترنتی خرید ناب توصیه میکند با برنامهریزی بازرسی منظم سیستم اگزوز در زمانهای مناسب، از عملکرد ماشین خود اطمینان حاصل کنید.